Wpisy

Czym są miniatury?

Miniatura – jak wskazuje już sama nazwa – to niewielkich rozmiarów obraz. Ich historia sięga starożytności i średniowiecza. Były wówczas używane w celach zdobniczych przy księgach i manuskryptach. W XVII wieku artyści niderlandzcy zaczynają uprawiać malarstwo gabinetowe, czyli obrazy przeznaczone do dekoracji pomieszczeń zamożnych osób. Jednak największy rozkwit sztuki miniaturowej w Europie przypada na czas rokoka i klasycyzmu.

Jedną z najpopularniejszych form miniatur były portrety wykonywane akwarelą. Co ciekawe, te niewielkie obrazy realizowano na różnego typu materiałach np. pergaminie, porcelanie a nawet kości słoniowej. Współcześnie klasyczne miniatury raczej nie powstają, a ich portretową funkcję pełni dziś fotografia. Nie zmienia to jednak faktu, że artyści chętnie sięgają po mniejsze formy i eksperymentują z konwencją.

Krajobraz w miniaturze

Wbrew pozorom sztuka miniatur jest bardzo wymagająca. Ze względu na format obrazu artysta starannie musi zaplanować całą kompozycję. Miniatury Andrzeja Borowskiego przedstawiają fragmenty krajobrazów takie jak klify, wyspy, jeziora, a nawet pola słoneczników. W pejzażach malarza dominują odcienie szarości, które zestawia z żywymi barwami takimi jak błękit i czerwień.

Andrzej Borowski
Andrzej Borowski, Potrójny powidok, 33×38, akryl, tech. własna płótno rama, 2020

Sensualne akwarele

Dorota Łapa-Maik tworzy miniaturowe akwarele na papierze. Artystka w swoich abstrakcjach próbuje uchwycić ruch i ulotność chwili. Subtelna kolorystyka nadaje im lekkości i efemeryczności. W miniatury malarki wpisana jest idea dynamiki oraz synergii kształtów, barw i dźwięków. Na odwrocie każdej miniatury z serii “Kaprysy” Łapa-Maik umieściła swój wiersz.

Dorota Łapa Maik
Dorota Łapa Maik, Kaprys 04, akwarela, 2020

Niestandardowy materiał

W przeszłości miniatury powstawały na wielu powierzchniach i tworzywach, w tym nawet na kości słoniowej. Elhan Hadżijew sięga w swoich pracach po papirus. Artysta tworzy przede wszystkim używając zarówno akrylu jak i tuszu. Miniatury Hadżijewa wyróżnia nie tylko nietypowy materiał, ale i niezwykła intensywność barw. Widać w jego abstrakcjach wyrazisty gest malarski.

Elhan Hadżijew
Elhan Hadżijew, 05 akryl tusz papirus 43×32 2016 passe-partout, oprawa

Minimalistyczny rysunek

Dziś do miniatur często zalicza się również rysunek na papierze. Nieoczywiste podejście do małego formatu proponuje choćby Grzegorz Ratajczyk, dla którego najważniejszy w pracy twórczej sam proces powstawania dzieła. Rysunki artysty są minimalistyczne, gdyż korzysta on jedynie z czerwonego tuszu. Niewyraźne, odrobinę rozmyte kontury składają się na impresje dnia codziennego, w których główną rolę odgrywa miasto i port.

Grzegorz Ratajczyk
Grzegorz Ratajczyk, Rysunek, tusz, papier, wym. 30×40

Ciało a forma

Miniatury Grażyny Strykowskiej to przede wszystkim rysunki wykonane tuszem i piórkiem, a także linearne rysunki pastelami czy temperą. Charakterystyczne dla twórczości artystki są przede wszystkim wątki związane z ruchem, kobiecym ciałem i tańcem. Sztuka miniaturowa malarki skupia się najczęściej na lawowaniu tuszem, co nadaje jej pracom przestrzenności i głębokiej plastyczności.

Grażyna Strykowska
Grażyna Strykowska-Profile, 2017, tusz lawowany, 60×80

Abstrakcyjne serie

Łukasz Stokowski to wrażliwy abstrakcjonista, który tworzy ekspresyjne kompozycje w różnych formatach. Artysta zrealizował serię miniatur, które łączą emocjonalną treść z formalnym minimalizmem. Stokowski zainspirowany szkołą nowojorską oraz Bauhausem eksperymentuje z ramami sztuki.

Łukasz Stokowski
Łukasz Stokowski, seria miniatur 2021 akryl na płótnie wym. 30x20cm

Dlaczego warto kolekcjonować miniatury?

Miniaturowe obrazy i rysunki są doskonałym rozwiązaniem, by wypełnić mniejszą przestrzeń. Niewielu kolekcjonerów dysponuje powierzchnią będąca w stanie pomieścić wielkoformatowe dzieła sztuki. Ze względu na wielką estetyczną i formalną różnorodność powinny sprostać oczekiwaniom nawet bardzo wymagającego konesera. Nowoczesne miniatury są doskonałym rozwiązaniem dla osób, którym zależy na subtelnym urozmaiceniu nawet niewielkiego domowego zacisza.