Dziś nie mamy żadnych wątpliwości – fotografia jest integralną częścią sztuki. Pierwsze artystyczne kroki tego medium nie były ani łatwe ani oczywiste. Z jednej strony fotografię postrzegano wyłącznie jako technikę tworzenia i powielania obrazu, z drugiej fotorealizm, utrwalony wycinek rzeczywistości w oczach krytyków nie mógł aspirować do miana dzieła sztuki. Z czasem fotografia artystyczna zyskała odpowiednią autonomię – jako osobista wizja autora-fotografa, akt przefiltrowania świata przez własną wrażliwość, a nie jedynie odtwórcze odwzorowanie go.

Malarska forma

Nieraz by osiągnąć pożądany zamysł niezbędny staje się doskonały warsztat i ponadprzeciętne umiejętności techniczne. Prace Ewy Ćwikły to starannie zaangażowane i skomponowane fotografie przywodzące na myśl sztukę flamandzką i holenderską Złotego Wieku. Artystka poprzez odpowiednie operowanie sztucznym światłem osiąga efekt nazywany “światłem Caravaggia”, a czasem nawet i „światłem Rembrandta”. Nad pracami Ćwikły unosi się mroczna, barokowa aura, którą autorka wydobywa poprzez staranny dobór modelek i modeli, charakteryzację i perfekcyjną kompozycję kadru. 

Fotoobrazy

Współcześnie fotografia często rzuca wyzwanie malarstwu – naśladuje pewne konwencje, wchodzi w dialog z dorobkiem artystycznym mistrzów czy poprzez zabawę perspektywą zaciera genezę dzieła i granice sztuki. Marcin Weron nazywa swoje prace “fotoobrazami”, gdyż nie mieszczą się w klasycznych ramach dyscypliny. Artysta fotografuje i przetwarza, utrwala rzeczywistość po, to by następnie dokonać komputerowych modyfikacji. Fotografia staje się dla Werona jednym z narzędzi – nie determinuje formy jego sztuki, a raczej stanowi “płótno” do dalszej pracy twórczej. 

Fotografia alternatywna

Fotografia alternatywna sięga po inne niż standardowe metody powstania i wywoływania materiału. Jacek Kulm w mistrzowski sposób opanował technikę wodna, o której mówi, że “Podejmowanie niektórych decyzji trwa godziny, dni, niektórych zaledwie sekundy, uzależniając końcowy efekt od gestu, chwilowego wybuchu. Jednakowoż raz podjęta decyzja, pozostaje na zawsze, nie da się jej przemalować, zmyć, poprawić”. Nieoczywisty, wymykający się z ram proces powstawania, kreowania dzieła jest esencjonalny dla fotograficznych eksperymentów z formą i przekraczania granic dzieła. 

Możliwości fotografii

Fotografia otwiera przed artystami mnóstwo możliwości – jest płynnym i elastycznym narzędziem, otwartym na wszelkie modyfikacje i przetworzenia. Najważniejsza jest jednak zmiana sposobu myślenia, przejście od wtórności do kreatywności, od odwzorowania do aktu tworzenia. Fotografia artystyczna nie jest tylko i wyłącznie sztuką obserwacji, a sposobem na innowacyjne i oryginalne przedstawienie, dziełem wyobraźni autora ufundowanym na osiągnięciach techniki i umiejętnościach twórcy. Współcześnie granice między malarstwem i fotografią naturalnie się przesuwają, a artyści chętnie wchodzą dialog zarówno z samymi widzami jak i historią sztuki.

Zdjęcie góra: Jacek Kulm HOMO HOMINI 1976 fotografia- wydruk na płótnie 100×100 cm sepia, technika multiplikacji, oprawa

Od 28 maja Vinci Art Gallery zaprasza na wystawę ŚWIATŁO REMBRANDTA I INNE HISTORIE.

Wystawa potrwa do 25 czerwca 2022r.
Projekt sfinansowano ze środków budżetowych miasta Poznań.