Grażyna Strykowska – Vinci Art Gallery

Miniatura – jak wskazuje już sama nazwa – to niewielkich rozmiarów obraz. Ich historia sięga starożytności i średniowiecza. Były wówczas używane w celach zdobniczych przy księgach i manuskryptach. W XVII wieku artyści niderlandzcy zaczynają uprawiać malarstwo gabinetowe, czyli obrazy przeznaczone do dekoracji pomieszczeń zamożnych osób. Jednak największy rozkwit sztuki miniaturowej w Europie przypada na czas rokoka i klasycyzmu.

Jedną z najpopularniejszych form miniatur były portrety wykonywane akwarelą. Co ciekawe, te niewielkie obrazy realizowano na różnego typu materiałach np. pergaminie, porcelanie a nawet kości słoniowej. Współcześnie klasyczne miniatury raczej nie powstają, a ich portretową funkcję pełni dziś fotografia. Nie zmienia to jednak faktu, że artyści chętnie sięgają po mniejsze formy i eksperymentują z konwencją.

Krajobraz w miniaturze

Wbrew pozorom sztuka miniatur jest bardzo wymagająca. Ze względu na format obrazu artysta starannie musi zaplanować całą kompozycję. Miniatury Andrzeja Borowskiego przedstawiają fragmenty krajobrazów takie jak klify, wyspy, jeziora, a nawet pola słoneczników. W pejzażach malarza dominują odcienie szarości, które zestawia z żywymi barwami takimi jak błękit i czerwień.

Andrzej Borowski, Potrójny powidok, 33×38, akryl, tech. własna płótno rama, 2020

Sensualne akwarele

Dorota Łapa-Maik tworzy miniaturowe akwarele na papierze. Artystka w swoich abstrakcjach próbuje uchwycić ruch i ulotność chwili. Subtelna kolorystyka nadaje im lekkości i efemeryczności. W miniatury malarki wpisana jest idea dynamiki oraz synergii kształtów, barw i dźwięków. Na odwrocie każdej miniatury z serii “Kaprysy” Łapa-Maik umieściła swój wiersz.

Niestandardowy materiał

W przeszłości miniatury powstawały na wielu powierzchniach i tworzywach, w tym nawet na kości słoniowej. Elhan Hadżijew sięga w swoich pracach po papirus. Artysta tworzy przede wszystkim używając zarówno akrylu jak i tuszu. Miniatury Hadżijewa wyróżnia nie tylko nietypowy materiał, ale i niezwykła intensywność barw. Widać w jego abstrakcjach wyrazisty gest malarski.

Minimalistyczny rysunek

Dziś do miniatur często zalicza się również rysunek na papierze. Nieoczywiste podejście do małego formatu proponuje choćby Grzegorz Ratajczyk, dla którego najważniejszy w pracy twórczej sam proces powstawania dzieła. Rysunki artysty są minimalistyczne, gdyż korzysta on jedynie z czerwonego tuszu. Niewyraźne, odrobinę rozmyte kontury składają się na impresje dnia codziennego, w których główną rolę odgrywa miasto i port.

Grzegorz Ratajczyk, Rysunek, tusz, papier, wym. 30×40

Ciało a forma

Miniatury Grażyny Strykowskiej to przede wszystkim rysunki wykonane tuszem i piórkiem, a także linearne rysunki pastelami czy temperą. Charakterystyczne dla twórczości artystki są przede wszystkim wątki związane z ruchem, kobiecym ciałem i tańcem. Sztuka miniaturowa malarki skupia się najczęściej na lawowaniu tuszem, co nadaje jej pracom przestrzenności i głębokiej plastyczności.

Grażyna Strykowska-Profile, 2017, tusz lawowany, 60×80

Abstrakcyjne serie

Łukasz Stokowski to wrażliwy abstrakcjonista, który tworzy ekspresyjne kompozycje w różnych formatach. Artysta zrealizował serię miniatur, które łączą emocjonalną treść z formalnym minimalizmem. Stokowski zainspirowany szkołą nowojorską oraz Bauhausem eksperymentuje z ramami sztuki.

Dlaczego warto kolekcjonować miniatury?

Miniaturowe obrazy i rysunki są doskonałym rozwiązaniem, by wypełnić mniejszą przestrzeń. Niewielu kolekcjonerów dysponuje powierzchnią będąca w stanie pomieścić wielkoformatowe dzieła sztuki. Ze względu na wielką estetyczną i formalną różnorodność powinny sprostać oczekiwaniom nawet bardzo wymagającego konesera. Nowoczesne miniatury są doskonałym rozwiązaniem dla osób, którym zależy na subtelnym urozmaiceniu nawet niewielkiego domowego zacisza.

Sztuka dekoracyjna wciąż pozostaje pojęciem enigmatycznym. Co tak właściwie się pod nim kryje? Sztuka czysta ma nieutylitarny charakter – jest sztuką samą w sobie, a dekoracyjna – jak sama nazwa wskazuje – służy przede wszystkim celom dekoracyjnym, jej podstawowym zadaniem jest uatrakcyjnianie wnętrz i estetyzacja przestrzeni. Ale czy jedno wyklucza drugie? Czy dzieło sztuki czystej może być wykorzystywane w innych celach? Owszem, może – zdarzają się w końcu autonomiczne prace, które choć nie powstały w celach typowo dekoracyjnych mają w sobie naturalny walor estetyczny.

Bardzo często zamiennie stosuje się terminy “sztuka dekoracyjna” i “sztuka użytkowa”, choć ta druga utożsamiana jest głównie z rzemiosłem artystycznym – meblarstwem, tkactwem, zdobnictwem, złotnictwem, modą. Dekorowanie jest czynnością, która podnosi rangę przedmiotu, nadaje mu status dzieła sztuki. Zasadnicza różnica opiera się na pełnionej funkcji – sztuka dekoracyjna (przede wszystkim malarstwo) ma uatrakcyjniać przestrzeń, a dzieła sztuki użytkowej oprócz waloru estetycznego muszą mieć konkretne praktyczne zastosowanie (np. fotele, wazy, zastawy, szafy – każdy element wystroju można podnieść do rangi dzieła sztuki poprzez nadanie mu odpowiedniej formy).

Vinci Art Gallery Poznan — Grażyna Strykowska – Ariadna z muszlą, 2021, olej na płótnie, 160×130

Sztuka dekoracyjna musi oddziaływać na zmysły i współgrać z przestrzenią – w skrócie: musi się podobać i dobrze wyglądać. Nie trzeba być historykiem sztuki, by zacząć budować swoją prywatną kolekcję – wystarczy wyrobiony gust, smak. Bardziej niż znajomość kontekstu dzieła przyda się zmysł estetyczny.

Uliczny pop art

Prace Sławomira Danielskiego z cyklu STREET-POP łączą w sobie jego wcześniejsze zainteresowania – pop art, street art i graffiti. Twórczość artysty z jednej strony przywodzi na myśl oczywiste skojarzenia z pop artem, z drugiej intryguje nowoczesną, plakatową formą, dlatego sprawdzi się najlepiej w dynamicznych i energicznych przestrzeniach np. agencjach kreatywnych. Danielski łączy intensywne kolory, proste kształty i szybka kreskę – charakterystyczną dla malowania ulicznego. Co ciekawe, sama sztuka dekoracyjna niejako zaczynała na ulicach – w XX wieku do rozwoju artystycznego malowania po ścianach przyczynił się Diego Rivera, autor wielu meksykańskich murali.

Sławomir Danielski, HYPNOTIZED BY THE LIGHT, 60×60, akryl płótno, 2021

Ekspresyjny minimalizm

Joanna Grześkowiak z wykształcenia jest architektką, a swój zmysł przestrzenny efektywnie wykorzystuje w malarstwie, które traktuje jako dopełnienie aktywności zawodowej. Tworzy bardzo ekspresyjne, pełne emocji obrazy korzystając z minimalnych środków wyrazu. Artystka operując zaledwie światłem i kolorem tworzy abstrakcyjne kompozycje, które w naturalny sposób współgrają z wnętrzem i odnajdują się w każdej przestrzeni – zarówno domowej jak i wystawienniczej. Ze względu na rozmiar i minimalistyczny charakter prace Grześkowiak świetnie wpasują się również do biura.

Joanna Grześkowiak — Joanna Grześkowiak, DEEP BLUE, 100X100, akryl płótno, 2021

Subtelność rysunku

Prace Grażyny Strykowskiej cechuje niezwykle efemeryczny charakter – zwłaszcza rysunki powstałe na papierze przy użyciu tuszu, pasteli i tempery. Artystka, czerpiąc z klasyki greckiej i łacińskiej portretuje wizerunki kobiet, uchwytując subtelność i lekkość ciała. Rysunki Strykowskiej – uniwersalne i minimalistyczne (nie tylko w temacie, ale i w formie) stanowią kolejny dowód na to, że sztuka czysta może sprawdzać się jednocześnie jako element dekoracyjny dzięki swojemu estetycznemu potencjałowi. Delikatne i zmysłowe ujęcie cielesności sprawia, że twórczość Strykowskiej z łatwością współgra z intymną przestrzenią domowego zacisza.

Wpisy

Czym są miniatury?